Muzyka: Mercedes Sosa

Mercedes Sosa, La Negra (Czarna), La voz de America (Głos Ameryki, zdjęcie pochodzi z oficjalnej strony www.mercedessosa.org)

Urodziła się na północy Argentyny w 1935 roku. Zmarła kilka lat temu, ale to artystka z tych, którzy wiecznie żyją. Śpiewała z przekonaniem. Stała się czołową przedstawicielką Nowej Piosenki (Nueva cancion) - nurtu muzycznego łączącego stylistykę ludową z tekstami zaangażowanymi. Mercedes Sosa swoją misję zaznaczyła mocno już w samych nazwach swojego drugiego i trzeciego albumu, wydanych w połowie lat sześćdziesiątych: "Piosenki z fundamentem" i "Ja nie śpiewam żeby śpiewać". Związała się z lewą stroną sceny politycznej. Skutków można było się spodziewać: argentyńska dyktatura wojskowa (prawicowa) zakazała sprzedaży jej płyt. Aresztowana na scenie podczas występu w 1978, rok później zdecydowała się opuścić kraj w obawie przed kolejnymi działaniami władz, bezwzględnych wobec opozycji (szacuje się, że ofiarą reżimu w tamtych latach mogło paść nawet 30.000 osób zamordowanych i "zaginionych", czyli zazwyczaj wrzuconych do oceanu lub rzeki Parana z helikopterów wojskowych).

Dalej, jak zwykle w muzycznej serii, przykłady piosenek z przetłumaczonymi fragmentami tekstu. No i nagrania: zobaczycie, że głęboki, dramatyczny, przejęty głos Mercedes jest nie do podrobienia.


Solo le pido a Dios - Tylko o to proszę Boga (fragment)

Solo le pido a Dios 
que el dolor no me sea indiferente, 
que la reseca muerta no me encuentre 
vacio y solo sin haber hecho lo suficiente.

(...)

Solo le pido a Dios 
que la guerra no me sea indiferente, 
es un monstruo grande y pisa fuerte 
toda la pobre inocencia de la gente. 


czyli to będzie mniej więcej tak:


Tylko o to proszę Boga
By ból nie był mi obojętny
By śmierć-kostucha nie zastała mnie
Pustego i samotnego, który nie zrobił wystarczająco.

(...)

Tylko o to proszę Boga
By wojna nie była mi obojętna
To wielki potwór, który depcze bezwzględnie
Całą tę biedną ludzką niewinność.


Gracias a la vida - Dziękuję życiu (fragment)

Gracias a la vida que me ha dado tanto 
Me ha dado la marcha de mis pies cansados 
Con ellos anduve ciudades y charcos, 
Playas y desiertos montañas y llanos
Y la casa tuya, tu calle y tu patio.

(...)

Gracias a la vida que me ha dado tanto 
Me ha dado la risa y me ha dado el llanto, 
Así yo distingo dicha de quebranto 
Los dos materiales que forman mi canto 
Y el canto de ustedes que es el mismo canto 
Y el canto de todos que es mi propio canto.


czyli po polsku:


Dziękuję życiu, że tyle mi dało
Dało mi marsz mych zmęczonych stóp
Z nimi przechodziłam miasta i wody,
Plaże i pustynie, góry i równiny
I twój dom: twoją uliczkę i twoje patio.

(...)

Dziękuję życiu, że tyle mi dało
Dało mi śmiech i dało mi płacz
Dzięki nim rozróżniam szczęście od nieszczęścia
Te dwa materiały, które formują mój śpiew
I wasz śpiew, który jest tym samym śpiewem
I śpiew wszystkich, który jest i moim własnym śpiewem.




i na koniec temat miłosny


Zamba para olvidar - Zamba by zapomnieć (fragmenty)

(zamba to styl muzyczny Ameryki Hispanojęzycznej, nie mylić z brazylijską sambą)


No se para que volviste 
Si yo empezaba a olvidar 
No se si ya lo sabras 
Llore cuando vos te fuiste 
No se para que volviste, 
Que mal me hace recordar 

(...)

Que pena me da saber que al final 
De ese amor ya no queda nada 
Solo una pobre cancion 
Da vueltas por mi guitarra 
Y hace rato que te extraña 
Mi zamba para olvidar 


i po naszemu:


Nie wiem, po co wróciłeś
Przecież już zaczynałam zapominać
Nie wiem czy już wiesz
Płakałam, gdy wychodziłeś
Nie wiem, po co wróciłeś
Jak źle mi robi przypominać sobie

(...)
Sprawia mi ból wiedzieć, że na koniec
Z tej miłości nie zostało nic
Tylko ta prosta piosenka
Przebiega po mojej gitarze
I już od dawna tęskni za tobą
Moja zamba by zapomnieć